Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Inwoners en partners hebben vertrouwen in het lokaal bestuur

1.1

In het uitvoeringsprogramma is aandacht voor de Bestuurlijke waarden. In 2024 geven een aantal concrete acties hier invulling aan.

• Het tijdig betrekken van de raad krijgt vorm door aan het begin van een proces richting te vragen met de methode A5A4A3 of met behulp van scenario’s. Bijvoorbeeld door een raadsinformatieavond, een informeel gesprek, of het voorleggen van keuzes middels scenario’s. In 2023 is dit al bij verschillende onderwerpen gebeurd, zoals bij de Cultuurnota, de prijsprikkel afval, een bijeenkomst over participatie bij externe initiatieven, het IHP of het gesprek over echtscheidingsproblematiek. Deze processen worden geëvalueerd.
• De werkwijze met A5A4A3 en denken in scenario’s werken we uit in een handreiking. Mede op basis van de evaluaties.
• Het samenspel tussen raad, college en organisatie vraagt uitwisseling, verbinding en concrete afspraken over hoe we samen werken en wat er wel en niet werkt. Er komt een compacte groep met vertegenwoordiging uit de drie onderdelen. Zij zijn de ‘hoeders’ van de Bestuurlijke Waarden. Deze groep zorgt voor activiteiten die te maken hebben met samenwerken, leren en ontwikkelen, zoals evalueren van processen, reflecteren over een aanpak voor een participatieproces of uitwisseling van kennis en ervaringen over actuele onderwerpen.
• We evalueren het bestuurlijk besluitvormingsproces. Onder andere door gesprekken en een enquête over de kwaliteit van de stukken en de helderheid van de besluiten. In 2024 passen we hierop eventueel het proces en de formats van voorstellen aan met de implementatie van RISBIS.  

Bij het maken van het raadsprogramma heeft de gemeenteraad met elkaar een aantal ‘gedeelde bestuurlijke waarden’ afgesproken. In 2024 is er op verschillende manieren gewerkt aan de manier waarop de raad, college en organisatie met elkaar en met de samenleving samenwerken. Voor verschillende nieuwe plannen is eerst input opgehaald bij de raad. Denk daarbij aan nota mobiliteit, verkeer buitengebied, gezondheidsnota (nog vast te stellen in 2025) en groenstructuurplan.

Bij de evaluatie van het uitvoeringsprogramma heeft de raad uitgesproken tevreden te zijn over hoe de samenwerking verloopt. In de werkgroep werkwijze raad heeft de burgemeester toegezegd een voorstel te maken over hoe we de Bestuurlijke Waarden kunnen borgen. Daar worden de actiepunten 1.4 en 1.6 uit het uitvoeringsprogramma in meegenomen. Dit voorstel komt in 2025 naar de raad.  

De evaluatie van het bestuurlijk besluitvormingsproces is afgerond. Dit hebben we samen gedaan met het college, de raad, de griffie, het managementteam (MT), de opstellers en het toetsteam. We hebben verbeterpunten opgepakt en doorgevoerd. Een extern bureau heeft ons geholpen bij het maken van nieuwe sjablonen voor college- en raadsvoorstellen. Deze zijn eind 2024 vastgesteld. Zodra het RIS en de workflow zijn ingevoerd, gaan we de nieuwe sjablonen gebruiken

1.2

Om op een eigentijdse manier te communiceren en participeren met inwoners, ondernemers en partners wordt gewerkt aan het uitvoeren van de communicatievisie De kunst van het Verbinden, Verbeelden en Vertellen. Hierbij zetten we in op:

• Meer verbinding en contact met de samenleving
• Duidelijke taal (waaronder B1)
• Meer visuele communicatie

• Toegankelijke , inclusieve en actuele informatie op de verschillende kanalen
• Consequent toepassen en verder ontwikkelen van de Participatieaanpak ‘Sluit je aan? #Verbinden #Doen!’. Zodat het ook bruikbaar is voor de participatie bij de Omgevingswet. Indien nodig maken we de aanpak concreter (ook onderdeel van Bestuurlijke Waarden).

2024 is het eerste volle jaar waarop we werken met de communicatievisie De kunst van Verbinden Verbeelden en Vertellen. Van daaruit hebben we ingezet op meer beeld in de vorm van video en fotografie. Bij voorbeeld voor de Duurzame huizeroute, groenbeheer, opknappen winkelcentra, Amerongen regenwaterproof, voor de Europese verkiezingen en de cybercrime challenge. Ook zijn er diverse campagnes geweest. Denk daarbij aan campagnes voor het werven van energieambassadeurs, energiecoaches en energiefixers. De arbeidsmarktcampagne en natuurlijk de campagne Vuurwerkvrij in aanloop naar oud en nieuw.

Daarnaast zijn er vernieuwde sjablonen gemaakt voor nota’s en PowerPoint om meer aantrekkelijke opmaakt te hebben waardoor inhoud ook beter overkomt. Voorbeelden hiervan zijn de nota Dierenwelzijn en het jaarverslag Leerplicht. Daarnaast hebben we allerhande posters/flyers en ander beeldmateriaal gemaakt: voor de paspoortpiek, Valpreventie, oproep meedoen aan de enquête Mobiliteitsplan en informeren over dorpsspreekuren van de wethouders.

Op gebied van taal geven de collega’s van communicatie taaltrainingen aan collega’s. En er is een schrijfwijzer ontwikkeld. Daardoor wordt tekst beter leesbaar en daardoor ook beter te begrijpen. Om de informatie van de gemeente toegankelijk te maken voor iedereen moeten we voldoen aan diverse eisen. Dit onderdeel komt aan bod in programma 3.

Om meer in verbinding te staan hebben dorpswethouders ook allemaal spreekuren in de dorpen. Daar komen inwoners regelmatig heen met vragen. Dat voorziet in een behoefte en is waardevol om in gesprek te zijn.

Participatie is in 2024 nog belangrijker geworden door de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024. Deze wet benadrukt het belang van vroegtijdige betrokkenheid van inwoners, organisaties en andere stakeholders bij ruimtelijke ontwikkelingen, zodat plannen beter aansluiten op de behoeften van de omgeving.  
In 2024 hebben we in samenwerking met inwoners, organisaties en collega’s nieuw beleid opgesteld en vastgesteld: Participatiebeleid gemeente Utrechtse Heuvelrug - Zo betrek je omwonenden en anderen bij je initiatief. Dit beleid vervangt het Participatiekader voor externe initiatieven (2021) en het gemeentelijk participatiebeleid ‘Sluit je aan? #Verbinden #Doen (2017). Het nieuwe beleid past bij de communicatievisie waarin verbinding met de samenleving een belangrijk onderdeel is. De aanpak is een leidraad om participatie vorm te geven. Het geeft aan dat participatie verplicht is als de gemeente zelf initiatiefnemer is, bijvoorbeeld bij het opstellen van beleid. Voor externe initiatiefnemers is participatie een aanvraagvereiste bij de vergunningsaanvragen voor buitenplanse omgevingsactiviteiten (BOPA). Daarnaast heeft de raad een lijst vastgesteld waarbij participatie verplicht is.
Naast het opstellen van beleid hebben we in 2024 verschillende grote participatietrajecten uitgevoerd, waaronder voor de gebiedsvisie stationsgebied Driebergen-Zeist en de centrumvisie Driebergen. Daarnaast hebben we het co-creatietraject Doe Maarn Mee geëvalueerd, waarvan de uitkomsten in het eerste kwartaal van 2025 worden opgeleverd.  

1.3

Uitvoeren van de jaarlijkse activiteitenplanning privacy.

In 2024 heeft de gemeente zich ingezet om de privacy en informatiebeveiliging verder te verbeteren. Dit hebben we gedaan door:

• Het vaststellen van een nieuw privacybeleid, inclusief specifiek beleid voor de Wet politiegegevens en het sociaal domein.
• De start van een bewustwordingsprogramma, met een training in basiskennis en een toets.
• Een regionale, gezamenlijke training voor medewerkers op het gebied van informatiebeveiliging en privacy.
• Het uitvoeren van audits op de naleving van de Wet politiegegevens.
• Het informeren van medewerkers over de regels bij het gebruik van chatbottools op basis van kunstmatige intelligentie.

Het belang van de gemeente wordt vertegenwoordigd op regionaal en nationaal niveau

2.1